Η αλλαγή ονόματος αλλά και γενικής κατεύθυνσης με στόχο φυσικά την πρόοδο και την εξέλιξη του πρωταθλήματος, δεν αλλάζει φυσικά τα συναισθήματα. Πιθανότατα να τα κάνει ακόμα πιο έντονα με την αλλαγή επιπέδου και ποιότητας οπότε θα μας επιτρέψετε να γυρίσουμε 36 χρόνια πίσω.

Λίγους μήνες πριν από το θριαμβευτικό Ευρωμπάσκετ του ’87, έγιναν οι αλλαγές στην «πυραμίδα» του πρωταθλήματος μπάσκετ. Η Α’ Εθνική έγινε Α1 και δημιουργήθηκε μια ενδιάμεση κατηγορία, η Α2, πριν τη Β’ Εθνική.

Το γεγονός ότι η ΕΟΚ είχε την απόλυτη ευθύνη όλων των πρωταθλημάτων έδινε την ευκαιρία και για διάφορα ξεχωριστά γεγονότα. Για παράδειγμα για τέσσερις σεζόν οι ομάδες της Α2 είχαν τη δυνατότητα να παίξουν στα πλέι οφ της Α1. Με πολλά ωραία γεγονότα.

Πάμε λοιπόν να δούμε τα πρώτα πρωταθλήματα της Α2 Κατηγορίας, όταν ακόμα υπήρχε σύνδεση με την Α1 και πριν γίνει επαγγελματική και περάσει στη διαχείριση της ΕΣΑΚ (πλέον ονομάζεται ΕΣΑΚΕ).

Περίοδος 1986-1987: Η «γέννηση» και πρώτος πρωταθλητής ο Πανελλήνιος

Στο πρώτο πρωτάθλημα έλαβαν μέρος 12 ομάδεςως εξής:

*Η 3η και 4η του τελικού ομίλου της Β΄ Εθνικής 1985-86.

*Η 3η και 4η του ομίλου διαβάθμισης ομάδων Α΄ και Β΄ Εθνικής της σεζόν 1985-86.

*Οι δευτεραθλήτριες των τεσσάρων ομίλων της Β΄ Εθνικής 1985-86.

*Οι τέσσερις ομάδες που υποβιβάστηκαν από το τελευταίο πρωτάθλημα Α΄ Εθνικής 1985-86.

Ο Πανελλήνιος εξασφάλισε την άνοδο στην Α1 Κατηγορία με ρεκόρ 17-5 και ταυτόχρονα συμμετείχε στα πλέι οφ της «μεγάλης κατηγορίας» όπως και το Παγκράτι που δεν ανέβηκε κατηγορία.

Ο Πανελλήνιος αποκλείστηκε από την ΑΕΚ με 0-2 ενώ με το ίδιο σκορ αποκλείστηκε και το Παγκράτι από τον Ηλυσιακό. Υποβιβάστηκε στην Β’ Εθνική η Παναχαϊκή ενώ παρέμεινε στην Α2 η Νήαρ Ηστ μετά από σειρά αγώνων μπαράζ με τον Δημόκριτο (δευτεραθλητής Β’ Εθνικής σεζόν 1986-1987).

Ο Παναγιώτης Μπουρλίβας του ΠΑΟΔ, ένας από τους πιο παραγωγικούς παίκτες που γνώρισε ποτέ η Α2 Κατηγορία, ήταν ο πρώτος σκόρερ με611 πόντους (μέσος όρος 27,8).

Μάλιστα εκείνη τη σεζόν ο Πανελλήνιος αγωνίστηκε και στον τελικό Κυπέλλου (η πρώτη ομάδα Α2 που το κατάφερνε) αλλά ηττήθηκε φυσιολογικά 110-70 από το μεγάλο Άρη της εποχής.

Περίοδος 1987-1988: Η πρώτη μεγάλη και διπλή επιτυχία

Την περίοδο 1987-1988 είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα εξέλιξη καθώς για πρώτη φορά ανέβηκαν στην Α1 δύο ομάδες από την Α2 Κατηγορία! Ο Σπόρτιγκ ως πρώτος στη βαθμολογία (ρεκόρ 15-7) αλλά και ο Φίλιππος Θεσσαλονίκης μέσω των πλέι οφ όπου επικράτησε με 2-1 νίκες του Πανελληνίου και τον έστειλε πίσω στην Α2. Στα πλέι οφ εκτός του Σπόρτιγκ (που είχε κατακτήσει την άνοδο) αλλά και του Φιλίππου (που την κατέκτησε μέσω αυτής της φάσης) έλαβε μέρος και το τρίτο στη βαθμολογία, Περιστέρι.

Μόνο που ακόμα κι αν απέκλειε τον Παναθηναϊκό (που δεν το έκανε, αφού οι «πράσινοι» πέτυχαν δύο νίκες) δε θα είχε δικαίωμα ανόδου στην Α1. Αλλά θα είχε εξασφαλίσει ευρωπαϊκό εισιτήριο.

Η Νήαρ Ηστ υποβιβάστηκε στην Β’ Εθνική όπως και η ΑΕ Σερρών που ηττήθηκε στους αγώνες μπαράζ από τον δευτεραθλητή της Β’ Εθνικής, Πειραϊκό! Πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος ήταν ο Γιώργος Σκαραφίγκας, νυν προπονητής στην Elite League στο Μαρούσι, με 614 πόντους (μέσος όρος 27,9 ανά αγώνα).

Περίοδος 1988-1989: Το τριπλό εισιτήριο

Η σεζόν 1988-1989 ήταν από μόνη της πολύ ενδιαφέρουσα αφού λόγω της αύξησης των ομάδων στην Α1 Κατηγορία (από 10 σε 12) θα προβιβάζονταν τρεις. Το Περιστέρι και το Παγκράτι (17-5 και 16-6) ήταν πολύ μπροστά από τις υπόλοιπες ομάδες ενώ τρίτος ήταν ο Έσπερος (13-9) με μόλις μια νίκη παραπάνω από τον Πανελλήνιο.

Προσέξτε τις ελάχιστες διαφορές αλλά και τις πολλές ήττες των ομάδων σε ένα αμφίρροπο πρωτάθλημα. Ένα παράδειγμα: Ο Ιωνικός Νίκαιας και ο Ηλυσιακός που ισοβάθμησαν στην 6^η θέση είχαν μόλις δύο νίκες διαφορά από την ομάδα που υποβιβάστηκε.

Παρεμπιπτόντως στην Β’ Εθνική έπεσε η ΜΕΝΤ που ισοβάθμησε μεν με τον Μίλωνα αλλά οι Νεοσμυρνιώτες είχαν νικήσει και στους δύο αγώνες της Κανονικής Περιόδου.

Στα πλέι οφ της Α1 έλαβαν μέρος και οι τρεις ομάδες που προβιβάστηκαν και μάλιστα το Περιστέρι «πέρασε» με 2-1 νίκες τον Σπόρτιγκ ενώ στη συνέχεια «πάλεψε» και κόντρα στον Απόλλωνα Πάτρας αλλά ηττήθηκε με 1-2.

Το Παγκράτι αποκλείστηκε από τον Ολυμπιακό και ο Έσπερος από τον Ηρακλή (αμφότεροι 0-2).

Περίοδος 1989-1990: Το θαύμα του Παπάγου

Η σεζόν 1989-1990 ήταν ιστορική για την ομάδα του Παπάγου καθώς στην πρώτη της συμμετοχή στην Α2 Κατηγορία (μόλις είχε προβιβαστεί από την Β’ Εθνική) κατάφερε να εξασφαλίσει την πρώτη θέση (16-6 το ρεκόρ) και να κερδίσει δεύτερη σερί άνοδο ώστε να βρεθεί στην Α1! Μια υπέροχη ομάδα υπό τον Περικλή Ταυρόπουλο (νυν κόουτς του Πανιωνίου στην Β’ Εθνική) και παίκτες τους Κουφό, Παγίδα, Γκάρο, Λογοθέτη, Κονδύλη και φυσικά τον Γιώργο Σιγάλα, μετέπειτα αρχηγό του Ολυμπιακού και της Εθνικής ομάδας που αγωνιζόταν ως «δανεικός».

Στη δεύτερη θέση ήταν ο Φίλιππος Θεσσαλονίκης ενώ και οι δύο ομάδες αγωνίστηκαν στα πλέι οφ και σε διαφορετικό Όμιλο για την έξοδο στο Κύπελλο Κόρατς. Και οι δύο είχαν ρεκόρ 0-6 απέναντι σε ομάδες που είχαν ξένους παίκτες.

Στην Β’ Εθνική υποβιβάστηκε ο Μίλωνας με ρεκόρ 7-22 ενώ πρώτος σκόρερ ήταν ο εξαιρετικός Δημήτρης Οικονομίδης της Κομοτηνής με 552 πόντους (μέσος όρος 25,1 ανά αγώνα).

Περίοδος 1990-1991: Η επιστροφή του Σπόρτιγκ και η «έκρηξη» της Δάφνης

Ήταν η πρώτη χρονιά που οι ομάδες της Α2δεν είχαν το δικαίωμα συμμετοχής στα πλέι οφ της Α1 και ταυτόχρονα επίσης η πρώτη (μετά από πέντε διοργανώσεις) που οι δύο ομάδες που προβιβάστηκαν είχαν το ίδιο ρεκόρ: Τόσο ο Σπόρτιγκ όσο και η Δάφνη είχαν 20-6.

Θέλετε κι άλλη «πρωτιά»; Οι 14 ομάδες, φυσικά που έλαβαν μέρος, με τον Σπόρτιγκ να επιστρέφει σε γνώριμα λημέρια, τη Δάφνη να γράφει ιστορία με την πρώτη της συμμετοχή στην Α1 αλλά επίσης τον Κρόνο και το Μαρούσι να υποβιβάζονται στην Β’ Εθνική.

Πρώτος σκόρερ ήταν ο Νίκος Στασινός με 712 πόντους (μ.ο. 27,4) ένας από τους κορυφαίους σκόρερ/σουτέρ που έχει δει ποτέ η κατηγορία. Παρεμπιπτόντως ο Στασινός που έβαζε για πλάκα 40-45 πόντους και 5-6-7 τρίπονταΟΥΔΕΠΟΤΕ αγωνίστηκε στην Α1. Είναι ο πατέρας του Ορφέα, που αγωνίζεται στην Elite League με το Μαρούσι.

Περίοδος 1991-1992: Το πιο «σκληρό» πρωτάθλημα

Την τελευταία χρονιά πριν γίνει επαγγελματική η Α1 άρα η Α2 -νυν Elite League- μετατραπεί σε «ναυαρχίδα» της ΕΟΚ στο μπάσκετ ανδρών, είχαμε το πιο σκληρό πρωτάθλημα που είδαμε ποτέ. Τα εισιτήρια για την Α1 θα ήταν τρία αφού οι ομάδες θα αυξάνονταν σε 14 από 12. Ο Γ.Σ. Λάρισας και ο Απόλλωνας Πάτρας (αμφότεροι με ρεκόρ 18-8) και ο Πειραϊκός (17-7) κέρδισαν την άνοδο!

Προσέξτε το «χαμό» που έγινε: Ο Πειραϊκός υπερτερούσε στην ισοβαθμία με Φίλιππο Θεσσαλονίκης και Ιωνικό Νίκαιας ενώ ο Πανελλήνιος είχε ρεκόρ 16-8 και η ΜΕΝΤ αντίστοιχα 15-7. Πως μεταφράζεται αυτό; Ότι από την πρώτη μέχρι την 7^η θέση η διαφορά ήταν ΜΟΛΙΣ τρεις νίκες.

Υποβιβάστηκε ο ΠΑΟΔ ενώ πρώτος σκόρερ ήταν ο Τέλης Περγαμηνέλης της ΜΕΝΤ με 657 πόντους (μ.ο. 29,9 ανά αγώνα).

Αυτά ήταν τα έξι πρωταθλήματα της Α2 Κατηγορίας μέχρι το σημείο που έγινε «επαγγελματική» η Α1. Και ταυτόχρονα όταν η νυν Elite League «έχτισε» το κοινό της, ένα πολύ πιστό και αφοσιωμένο ακόμα και στις μέρες μας.

Λέγεται ότι η Α2 εκφράζει περισσότερο κόσμο καθώς θυμίζει το «παλιό», το ρομαντικό, το «αγαπησιάρικο» μπάσκετ όπου ο θεατής «δένεται» με την ομάδα και τον αθλητή πολύ πιο άμεσα.

Σε κάθε περίπτωση έχουμε να κάνουμε με ένα ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΟ πρωτάθλημα που πάντοτε είχε τεράστιο ενδιαφέρον και με την απαραίτητη ώθηση θα γίνει ακόμα πιο ενδιαφέρον.

Νίκος Μπουρλάκης