Συχνά ο αθλητισμός αντιπαραβάλλεται με τις υπόλοιπες υποχρεώσεις των παιδιών-αθλητών. Για τους γονείς αποτελεί σημείο διαφωνίας και έντονης ανησυχίας το γεγονός ότι λόγω του αθλητισμού, το παιδί είναι πιθανόν να «αφήσει» το σχολείο. Σε πολλές περιπτώσεις τίθεται το δίλλημα, σχολείο ή προπόνηση; Για τους γονείς η προπόνηση, ο αγώνας, η ενασχόληση του παιδιού με τον αθλητισμό γενικότερα φαίνεται να του «τρώει» χρόνο από το καθημερινό διάβασμα, «αφήνοντάς το πίσω» στις σχολικές του υποχρεώσεις. Και αν τελικά το παιδί δεν πηγαίνει «καλά» στο σχολείο, η αιτία είναι ο αθλητισμός;
Οι έρευνες δεν συμφωνούν! Υπάρχουν πολλά παιδιά που είναι αθλητές και ταυτόχρονα συνεπείς στις σχολικές τους υποχρεώσεις, έφηβοι οι οποίοι πέτυχαν να εισαχθούν σε σχολές ανώτατης εκπαίδευσης και ταυτόχρονα υπήρξαν αθλητές υψηλού επιπέδου. Την ίδια στιγμή, όσα παιδιά σταμάτησαν τον αθλητισμό στα χρόνια της σχολικής τους εκπαίδευσης, δεν φαίνεται να έγιναν άμεσα και «καλοί μαθητές». Αν δεν διαβάζει ένα παιδί ίσως να οφείλεται περισσότερο στο μειωμένο ενδιαφέρον του για το σχολείο. Και σε αυτό το στοιχείο δεν φταίει ο αθλητισμός……
Τα ερωτήματα στη «σχέση» αθλητισμού και σχολείου είναι αν οι δύο έννοιες «ταιριάζουν» και αν μπορούν να «γίνουν και τα δύο». Ερευνητικά δεδομένα δείχνουν πως ένας αθλητής έχει αρκετές πιθανότητες να είναι συνεπής και στις υπόλοιπες υποχρεώσεις τους καθώς έχει μάθει μέσω του αθλητισμού να διαχειρίζεται τον χρόνο του. Η αυτοπεποίθηση που αποκτά μέσω του αθλητισμού είναι επίσης πιθανό να μεταφερθεί και σε άλλους τομείς της δραστηριότητάς του, επιζητώντας σε κάθε περίπτωση του «καλύτερο δυνατό» από τον εαυτό του.
Προς την ίδια κατεύθυνση το σχολείο συμβάλλει στην ανάπτυξη του αθλητή καθώς τον βοηθά να καλλιεργηθεί πνευματικά, να αποκτήσει και να εμπλουτίσει τον τρόπο σκέψης του, να διευρύνει τις πνευματικές του δυνατότητες, κάτι που στον αθλητισμό εκτιμάται ανάλογα, καθώς βοηθά τον αθλητή να σκέφτεται και να λειτουργεί πνευματικά με ταχύτητα. Ο σύγχρονος αθλητισμός, ιδιαίτερα σε υψηλό επίπεδο, «απαιτεί» υψηλή πνευματική λειτουργικότητα, ταχύτητα στις αποφάσεις και τις αντιδράσεις, δημιουργική σκέψη, υψηλή συγκέντρωση, στοιχεία που αναπτύσσονται μόνο σε ένα «δουλεμένο» μυαλό. Σχολείο και αθλητισμός «συνεργάζονται» για την ολόπλευρη ανάπτυξη του ατόμου.
Στις περιπτώσεις που τίθεται θέμα σύγκρισης, το μόνο που επιτυγχάνουμε είναι να θεωρήσει το παιδί-αθλητής αρνητική τη μία από τις δύο έννοιες, χωρίς ωστόσο να ισχύει στην πραγματικότητα. Ίσως το να προσπαθούμε να αποτρέψουμε έναν αθλητή λέγοντάς του «διάβασε γιατί αν δεν πετύχεις στον αθλητισμό τι θα κάνεις», να συμβάλλει περισσότερο στη μείωση της εμπιστοσύνης που δείχνει για τον εαυτό του. Θα ήταν πιο βοηθητικό το «διάβασε για να πετύχεις πιο πολλά και στον αθλητισμό!» ή ακόμη «αθλήσου για να έχεις καλύτερη πνευματική λειτουργία!».
Αθλητισμός και σχολείο είναι «πεδία» που συμβάλλουν στην ανάπτυξη των ανθρώπων, με διαφορετικό τρόπο και αποσκοπώντας σε ξεχωριστούς «τομείς» της ανθρώπινης δραστηριότητας. Είναι αλληλοσυμπληρούμενες ως έννοιες και η ορθή χρήση τους μόνο οφέλη μπορεί να αποδώσει στον πρωταγωνιστή τους.
Ο εκάστοτε αθλητής θα χρειαστεί βοήθεια στο να μάθει να διαχειρίζεται το χρόνο του, όχι αποφεύγοντας δραστηριότητες αλλά κατανέμοντας το χρόνο του κατάλληλα. Θα χρειαστεί βοήθεια στο να δομήσει ένα καθημερινό πρόγραμμα το οποίο θα τον βοηθά «να διαβάζει και να πηγαίνει και στην προπόνηση!».
Γιάννης Ζαρώτης
