Πορτοκαλί Σκέψεις από τον Δημήτρη Κυριακού: Ο Δρόμος προς τη Λύτρωση

121

Ο Graig Patrick στην ταινία Miracle (2004) που ασχολείται με την Ολυμπιακή ομάδα χόκεϊ των ΗΠΑ το 1980 είπε στον προπονητή Brooks: «Σου λείπουν οι καλύτεροι παίκτες» και ο προπονητής Herb Brooks απάντησε: «Δεν ψάχνω για τους καλύτερους παίκτες, Κρεγκ, ψάχνω για τους κατάλληλους.» Αυτή η δήλωση είναι η κορύφωση των προβλημάτων που εκφράστηκε στο γήπεδο μέσω της εικόνας κάποιων παικτών του Παναθηναϊκού κόντρα στην Alba από την μία πλευρά, καθώς από την άλλη πλευρά λόγο αλλαγών και αμυντικών συνδυασμών οι επιλογές του Ολυμπιακού απέναντι στον Ερυθρό Αστέρα στο εκτός έδρας παιχνίδι του.

«Οι παίκτες καταλαβαίνουν τις αλλαγές μόνο όταν γίνονται προπονητές»

—Μπόμπι Ρόμπσον

Για τα πρότυπα του μπάσκετ οι παίκτες καταλαβαίνουν τις αλλαγές μόνο όταν γίνονται προπονητές. Ωστόσο, στην περίπτωση του Ολυμπιακού προσπαθώ προσωπικά να καταλάβω κάποιες «άτυχες» επιλογές που έφεραν την ήττα και μαζί προβλήματα του παρελθόντος που φέρνουν την ομάδα «πίσω στο μέλλον» τακτικά. Ο Παπανικολάου, πιστεύω ότι ξεχάστηκε λόγω —ίσως— των τριών λαθών του, αλλά οι επιπτώσεις στην άμυνα της ομάδας ήταν καταστροφικές γιατί είναι ένας συνδετικός κρίκος στην άμυνα της ομάδας που την κρατάει όταν άλλοι αδυνατούν.

Μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο ότι ορισμένοι συνδυασμοί παικτών σε θέσεις γκαρντ και φόργουορντ, αν δεν έχουν εξαιρετική απόδοση στην επίθεση, δεν συμπληρώνουν θετικά την άμυνα στην καλύτερη ίσως περίπτωση για την ομάδα. Ο Ολυμπιακός απέτυχε ξανά αμυντικά απέναντι σε μια ομάδα που δεν μπορεί να του «ταιριάξει» στο ρόστερ αμυντικά και μια ομάδα που διψούσε να φτάσει στην τελική οκτάδα. Δυστυχώς, η ψυχική ή σωματική κόπωση δεν εκφράζεται μόνο σε ποσοστά σουτ τριών πόντων κάτω του μέσου όρου, εκφράζεται επίσης σε συγκέντρωση από τους παίκτες και τον πάγκο σε στιγμές κλειδιά και είναι πάντα μια απόδειξη ότι τίποτα στο παιχνίδι δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο.

Ότι ο Ολυμπιακός είχε 19 λάθη σε ένα πολύ «καυτό» γήπεδο με αναλογία Assist to Turnover (AST/TO) 0,95 και με τον Ερυθρό Αστέρα να έχει 1,20, ήταν μόνο ένα μέρος του προβλήματος. Το μεγαλύτερο πρόβλημα για τον Ολυμπιακό που δίνει πραγματικά μια ακριβή περιγραφή του αγώνα είναι οι δευτερεύουσες στατιστικές κατηγορίες. Ο Ερυθρός Αστέρας σημείωσε 17 πόντους από fast-break ενώ ο Ολυμπιακός σημείωσε μόνο τέσσερις, 18 και 12 πόντους από λάθη και 5 και 12 πόντους δεύτερης ευκαιρίας αντίστοιχα, που σημαίνει ότι ο Ερυθρός Αστέρας επικράτησε του Ολυμπιακού με 40-28 στις δευτερεύουσες στατιστικές κατηγορίες.

Βλέπετε, σημασία δεν έχει η απώλεια του παιχνιδιού αυτή καθαυτή, αλλά ο χρόνος αυτής της απώλειας και ο τρόπος που έγινε. Επίσης, ένας συνδυασμός του κάτω του μέσου όρου στατιστικών σε σουτ τριών πόντων και επιθετικής και αμυντικής μετάβασης (transition) φαίνεται ανησυχητικός για το μέλλον του Ολυμπιακού προς το final four. Το πιο ανησυχητικό από όλα όμως, είναι ότι η ομάδα έχασε ξανά από μια ομάδα που δεν μπορεί να «ματσαριστεί» αμυντικά και τα σκαμπανεβάσματα με παρόμοιες ομάδες (π.χ. Partizan). Φυσικά, είναι πολύ πιο εύκολο να αναλύσει κανείς κριτικά εκ των υστέρων ένα παιχνίδι παρά να βρίσκεται σε αυτό σε live time και εύχομαι ολόψυχα οι «ανησυχίες» να παραμείνουν απλώς ανησυχίες.

«Οι προσπάθειες και το θάρρος δεν αρκούν χωρίς σκοπό και κατεύθυνση»

—Τζον Φ. Κένεντι

Ο JFK ήξερε ακριβώς πόσο σημαντική ήταν η κατεύθυνση για την ολοκλήρωση ενός στόχου γιατί συνειδητοποίησε ότι η προσπάθεια χωρίς κατεύθυνση είναι άσκοπη. Η γλώσσα του σώματος, το επίπεδο ενέργειας και η συγκέντρωση των παικτών του ΠΑΟ στο πρώτο ημίχρονο δεν έδειξαν κατεύθυνση. Ο Bacon είχε τους πρώτους δύο πόντους εναντίον του με ένα αβίαστο face-cut και οι προσπάθειές του για 1/6 τρίποντα καθώς και ο τρόπος που τις επιχείρησε ήταν μέρος του προβλήματος. Κάποιοι παίκτες ήταν πολύ «τίμιοι» και αφοσιωμένοι στην προσπάθεια και την έντασή τους και κάποιοι ήλπιζαν ότι θα ήθελαν να έβλεπαν το παιχνίδι από κάπου «αλλού». Το προπονητικό τιμ θα μπορούσε πιθανώς να είχε χρησιμοποιήσει περισσότερο τον Williams, σε μιία όπως φαίνεται προπαρασκευαστική και «πειραματική» διαδικασία rotation.

Στο μπάσκετ υπάρχει ένα απλό ρητό. «Η άμυνα είναι 100% και η επίθεση είναι 50-50» και το να βλέπεις την άμυνα του Παναθηναϊκού στο lowpost κατά καιρούς καθώς και την αναποφασιστικότητα του στο pick-n-roll «downtime» ήταν η πιο αδιαμφισβήτητη απόδειξη ότι η κατεύθυνση και ο σκοπός απουσίαζαν. Η δέσμευση (commitment) να κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να κερδίσουμε το παιχνίδι δυστυχώς επίσης απουσίαζε, και η νίκη μπορεί να συμβεί μόνο εάν υπάρχει δέσμευση, ένταση, συγκέντρωση στον στόχο και αλτρουισμός.

Αν και είναι προφανές ότι η Alba κυριάρχησε σε όλες τις βασικές στατιστικές κατηγορίες έστω και με μία «τρίχα» απόσταση, υπάρχουν συγκεκριμένα στατιστικά που περιγράφουν το «γιατί» αυτής της ήττας για τον Παναθηναϊκό καθώς και την εικόνα του αγώνα. Στη στατιστική εξίσωση του True Shooting Percentage (TS%) ο Παναθηναϊκός είχε 53,5% και η Alba 52,3%, που δείχνει πόσο κοντά ήταν το παιχνίδι και επίσης ότι το υψηλό ποσοστό των δύο πόντων του ΠΑΟ βοηθούσε την ομάδα να αμφισβητήσει την κυριαρχία της Alba και να ανταγωνιστεί για το νίκη «επί ίσοις όροις». Η αναλογία ασίστ λαθών περιγράφει το τελικό αποτέλεσμα αφού ο ΠΑΟ έχει 0,83 και ο Άλμπα 1,53, που ουσιαστικά περιγράφει ευκολότερους πόντους από μια ομάδα και σίγουρα περισσότερο έλεγχο της μπάλας.

Πρέπει να πω ότι είτε κερδίζεις είτε χάνεις πρέπει να κοιτάς την κατεύθυνση της ομάδας και αυτό μπορεί να παρατηρηθεί ξεκάθαρα από την έμπνευση ή την έλλειψη αυτής από τους παίκτες, και αυτό έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με τους προπονητές και τον οργανισμό στο σύνολό του. Η επιλογή των προπονητών ήταν φαινομενικά η σωστή αλλά η δέσμευση για αυτήν ασφαλώς λείπει/έλειπε. Αν κάποιος υποστηρίξει ότι όλα όσα συμβαίνουν στην ομάδα του ΠΑΟ είναι σωστά ή ανθρωπίνως σωστά, τότε η απάντηση και το βάρος πέφτουν στους παίκτες. Ποιος ξέρει. μπορεί ο ΠΑΟ να έχει μερικούς από τους καλύτερους παίκτες αλλά σίγουρα δεν έχει τους «κατάλληλους».

Dimitrios Kyriakou Ph.D., ACC
FIBA & US Basketball Gold License Coach